تماشای فیلمهای «سینمایی» روی دستگاهها و نمایشگرهای گوناگون خانگی، از ضرورتهای ناگزیر زمانهی ماست. در سالهایی نه چندان دور در خانهها و یا مکانهای خصوصی، فیلمها را (با دستگاه پخش و یا بدون آن) فقط در تلویزیون میتوانستیم ببینیم و گزینهی دیگری پیشِ رویمان نبود. اما حالا چندین سال است که دستگاهها و نمایشگرهای متعدد و متنوعی دوروبرمان را فراگرفتهاند و گزینههایی فراوانی برای انتخاب داریم و حتی، گاهی روی قابلیتهای روزآمدی چون انتقالِ تصویر (Stream) هم میتوانیم حساب باز کنیم. دیگر پذیرفتهایم که تاباندن فیلمها بر پردهی عریض (چه خصوصی باشد و چه دولتی) همیشه و همهجا، برای همهکس امکانپذیر نبوده و نیست.
آنطور که از شواهد و قراین بر میآید نمایشگرهای لپتاپها و کامپیوترهای رومیزی و «تاوِر»، سهم بیشتری را برای سیراب کردنِ فیلمبینهای خلوتگزین، به خود اختصاص دادهاند. چه فیلمباز باشیم و چه نه، دستکم گهگاهی – برای تماشای فیلمها – گذرمان به دستگاههای مزبور میافتد (و باز هم خواهد افتاد). پس چه بهتر که از امکانات و قابلیتهایشان بیشترین بهره را ببریم و از تماشای فیلم در آنها بیشترین لذت را.
در ادامه، چند نکتهی ضروری را در این خصوص با هم مرور میکنیم.
درایورِ کارت گرافیک
ممکن است چند ماهی از نصب و یا بهروزرسانیِ درایور کارت گرافیکتان گذشته باشد. و یا حتی بهتازگی سیستمعامل/ پلتفرم را عوض کرده باشید اما درایور گرافیک همچنان قدیمی (outdated) باشد. پس در این صورت وقتاش شده که سری به سایت سازندهی گرافیک بزنید و آخرین ورژن درایور را – که با مدل کارت و پلتفرمتان سازگاری دارد – بارگیری و نصب کنید.
کابلهای انتقال تصویر
نمایشگر و کارت گرافیکتان چه کابلهایی را پشتیبانی میکنند؟ به بیان دیگر چه نوع پورتهایی رویشان تعبیه شده است؟ مینیدیسپِلی، اچدیامآی، و یا درگاههای خروجی (پورتهای) قدیمیتری مثل ویجیای، دیویآی یا اِسـ ویدئو؟ بسیاری از گرافیکها، و برخی از لپتاپها و نمایشگرها دو یا چند پورت را پشتیبانی میکنند. بهتر است از جدیدترینشان استفاده کنید البته با استفاده از کابلهای مناسب و باکیفیت، و ترجیحاً بدون مبدّل.
رزولوشن و کالیبره
شکی نیست که با «وضوح تصویر» و تنظیمات مربوط به آن، آشنایی دارید. هرچند که اغلب خودِ نمایشگر، رزولوشن مناسب و پیشنهادیاش را بهصورت خودکار انتخاب میکند. اما کار از محکمکاری عیب نمیکند، یک بار دیگر سری به تنظیمات رزولوشن بزنید و بهترین حالت ممکن را برگزینید. فراموش نکنید که اغلب، حداکثر رزولوشنی که کارت گرافیک از آن پشتیبانی میکند با بیشینهی رزولوشن نمایشگر همخوانی ندارد (برعکساش هم البته صادق است). پس در هنگام انتخاب مقدار رزولوشن، به رابطهی بین ایندو توجه کنید.
کالیبره هم قابلیت مهم و کارآمدی است برای هرچه خوشرنگ و لعابتر شدن تصویر. آن را دستکم نگیرید. البته تنظیم کردناش کمی حوصله و دقت میطلبد اما به زحمتاش میارزد. برای این کار از اینترنت کمک بگیرید آنجا مقالهها و آموزشهایِ گامبهگام خوبی را میتوانید بیابید. در ضمن از کاتالوگ و سیدیِ نمایشگر هم غافل نشوید. و فراموش نکنید که برای کالیبره کردن، حتماً باید درایور گرافیک بهروز باشد و رزولوشن هم تنظیم.
فرمت، قالب و کیفیت فیلم
این یکی بحث دراز دامنیست و شاید با توجه به اوضاعواحوالِ فعلیِ کشورمان، بیمورد. مثال دمدستیاش هم شبکهی نمایش خانگی و دیویدیهایش است. فیلمها در قالب دیویدی و با حجم استاندارد ارائه میشوند اما کیفیتِ تصویرِ بعضیهاشان چنگی به دل نمیزند. از این گذشته، اکثر قریب به اتفاقشان از تنظیمات صدا و صدای دالبی بیبهرهاند. ولی با این وجود باز هم میشود یک کارهایی کرد. آن هم به کمک نرمافزارهای پخشکننده.